Hocalı Katliamı: 26 Şubat 1992'de Yaşanan İnsanlık Dışı Saldırı

Hocalı Katliamı, 30 yıl önce, 26 Şubat 1992 tarihinde, Dağlık Karabağ bölgesindeki gerçekleşen tarihin en acımasız katliamlarından biridir. Ermeni kuvvetleri, kadın, erkek ve çocuk ayrımı yapmaksızın, Azerbaycanlı sivilleri öldürdü.Hocalı Katliamı, dünya tarihine kara bir leke olarak geçti ve bugün bile Hocalı Katliamı'nın acısı ilk günkü gibi tazeliğini koruyor.

HOCALI KATLİAMI

"Memorial" İnsan Hakları Savunma Merkezi, İnsan Hakları İzleme Örgütü, The New York Times ve Time dergisine göre Hocalı katliamı, 366. Motorlu Piyade Alayı'nın desteğiyle Ermeni güçleri tarafından gerçekleştirilmiştir. Ayrıca Karabağ Savaşı sırasında Ermeni kuvvetlerine komuta eden eski Ermenistan Cumhurbaşkanı Serj Sarkisyan ve Markar Melkonyan'ın, Markar'ın kardeşi Monte Melkonyan'ın katliamın Ermeni güçleri tarafından intikam amacıyla yapıldığını ortaya koyduğunu ifade ettikleri bildirildi.

İnsan Hakları İzleme Örgütü, Hocalı Katliam'ı Karabağ'ın işgalinden bu yana yaşanan en kapsamlı sivil katliam olarak nitelendirdi.

Azerbaycan'ın resmi açıklamasına göre saldırıda 106'sı kadın ve 83'ü çocuk olmak üzere toplam 613 Azerbaycanlı sivil hayatını Hocalı Katliamı'ın da kaybetti.

Hocalı, Dağlık Karabağ'ın stratejik noktalarından biri olduğundan, 936 kilometrekarelik alana sahip olmasına rağmen önemli bir konuma sahipti. Kasabada 2,605 ev bulunuyordu ve yaklaşık 7,000 kişi yaşıyordu. Ancak çatışmaların etkisiyle nüfus 3,000'e kadar düşmüştü. Bölgedeki tek havaalanı da Hocalı'daydı, bu nedenle kasaba stratejik olarak önemliydi.

HOCALI KATLİAMI ERMENİLERİN SALDIRIYA BAŞLAMASI

Ermeni kuvvetleri, 1991'in son günlerinde harekete geçti ve Hocalı'ya çıkan yolları ve çevredeki köyleri ele geçirdi. Hatta şehre yiyecek yardımı bile havadan helikopterle atılmak zorunda kalındı.

26 Şubat'ta, Hankendi'de yaşayan sivillerin tamamı, Ermeni kuvvetlerinin düzenlediği hunharca bir saldırıya maruz kaldı. Saldırı için Rus ordusunun da yardım ettiği biliniyor. Kenti top ve tank ateşine tutan Ermeni askerleri, Rusların teknik imkanlarından da yararlandı. Saldırıda Rus askerlerinin bizzat yer aldığı bile kaydedilmiştir.

Katliam tam bir gece karanlığında gerçekleştirildi ve 26 Şubat'ın ilk ışıklarıyla insanlık tarihine Hocalı Katliamı olarak geçti. Siviller toplu halde öldürüldü ve ağır işkence izleri vardı. Ölenler arasında 63 çocuk, 106 kadın ve 70 yaşlı vardı. 487 kişi ağır yaralı olarak kurtuldu. 1275 kişi, Ermeni güçlerin elinde esir düştü. Esir alınan 68'i kadın, 26'sı çocuk olmak üzere 150 kişiden hala haber alınamadı.

Katliamda tam 8 aile tamamen yok edildi. 25 çocuk her iki ebeveynini kaybederken, 130 çocuk ise en az bir ebeveynini kaybetti. Hocalı Katliamı, o dönemde çekilen görüntüler ve saldırıdan sağ kurtulanların anlatımlarıyla tarihe kanlı harflerle yazıldı.