Leonardit, humikasit vb. toprak düzenleyici ve gübre niteliğindeki organik maddelerin, kimyevî gübrelerin yararlandığı muafiyet ve istisnalardan daha fazla yararlanmasını sağlama kapsamında, masadaki temel muhatabımız Tarım ve Orman Bakanlığı’dır.

Konu bir bütün hâlinde değerlendirildiğinde, sorunu çözülebilmesi açısından; Hazine ve Maliye Bakanlığı ve Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı'nın da masada yer alması ve üçlü bir müzakere ile çözüme ulaşılması gerektiği görülmektedir.

Konumuz açısından öncelikle yer verdiğimiz Tarım ve Orman Bakanlığı’na altı yönden bakıldığında:

*Çok başarılı mıdır: Kesinlikle hayır!

Hâlen devam eden kurumsal hata, eksiklik ve yetersizlikler, şaibe iddialarına neden olan kargaşalar, müdahale zamanı ve şekli ile planlama hatası nedeniyle neden olduğu açıkça belli olan krizler ve 20 yıl geçmesine rağmen hâlen çare üretilmemiş sorunlara bakıldığında, “çok başarılı” denilecek seviyede olmadığı bariz şekilde görülmektedir.

Hâlbuki bu Bakanlık; geçtiği yollarda çiçekleri dökmemeli ve yaprakları sarartmamalı, Hızır (a.s.) gibi geçtiği her yeri yeşertmelidir!

Ülke’nin, Bakanlığın ve çiftçinin ayağına dolanan sorunlar, aynı zamanda; Bakanlığın "Bakanlıklar arasında en çok eleştirilen ve halkın gündemini meşgul eden; yeteneksiz ve isteksiz olarak görülmesine neden olan; sosyal feryada, çalkantıya, sansasyona, spekülasyona ve manipülasyona neden olan ve her geçen gün personelinin ve halkın gözünde değersizlik çukuruna doğru itilmesine neden olan", başarısız olduğu ve sayıldığı konulardır.

Bu sorunların sebebi; çiftçiye kulak vermemek, yerel ve merkez personelin öneri ve kararlarına değer vermemek, "ben bilirimcilik!", kurum dışından atamaların yarattığı süreç yönetim boşluğu ve motivasyon bozukluğu, iç ve dış kurumlar arası iletişimsizlik ve çatışma, mevzuat çatışması, .. mıdır her ne ise, sebepler net bir şekilde görülmeli ve artık bir an önce el atıp en kolayından en zoruna doğru hızlı bir şekilde çözüm üretilmelidir.

*Başarılı mıdır: Kesinlikle evet!

2002 yılından önceki ve sonraki nüfus ve turist sayısı, tarımsal üretim ve ihracat miktarı ve tarım teknolojilerindeki gelişmeler karşılaştırıldığında, bütün bu gelişmeler Bakanlığın ürettiği politikalarla olmuştur.

Bitkisel ve hayvansal birincil üretim ile ikincil üretim olan tarımsal sanayinin modernleşmesi, kapasite ve verimlilik ile katmadeğerin arttırılmasına yönelik olarak yoğun ve gittikçe arttırılarak istikrarlı bir şekilde uygulanan ürün ve alan bazlı desteklemeler, hibe programları ve özellikle ziraat bankası ve tarım kredi kooperatifleri eliyle uygulanan ve "babanın oğula vermeyeceği şartlara sahip" sübvansiyonlu krediler, ARGE’ye verilen ağırlık, GEN Bankası kurma, .. gibi girişimler, gelişmenin lokomotifi olmuştur.

Bütün bu başarılara rağmen, bu başarıların yeterince görülmemesi ve takdir edilmemesinde: Yukarıda arz ettiğimiz ayağa batan, kolu mıncıklayan, gözü perdeleyen, .. nedenlerle birlikte, Bakanlığın medyayı yeterince kullanamaması; muhalefetin, bütün olumlu tarafları gizledikten ve en olumlu işe bile kulp taktıktan sonra, çabuk galeyana gelme özelliği olan çiftçi üzerine “adil olmayan” bir oyun düzeneği kurup rakibini nakavt edip pes ettirmek isteyen bir boksörün yaptığı gibi çiftçinin kanayan kaş, şişen göz ve kırılan dişlerine ısrarlı bir şekilde vurmak suretiyle hükümete kışkırtmaları etkili olmuştur.

Doğruyu ve başarıyı anlatan bir kişi iken; doğruyu perdeleyen, eksik ve yanlışı habire pompalayan 50 kişi olmuş ve doğrunun sahibi yalnız kalmıştır.

Bunun da sebebi, tabii ki bütün imkânlara rağmen daha gür ses çıkartamayan ve sesinin bastırılmasına neden olan hükûmetin kendisidir!

Şimdi gelelim sadede!

Üzerinde titizlikle titrediğim ve Ülke gündemine gelmesini sağladığım leonardit ve Humikasitin amaçdışı alanlarda heba olmasının önlenmesi, Ülke ve dünya tarımına kazandırılması ve gereken değeri görmesi konusunda; Tarım ve Orman Bakanlığı nezdinde, yüzyüze olmak üzere, genel müdür, genel müdür yardımcısı ve daire başkanı ve personel düzeyinde yoğun ve ısrarlı girişimlerde bulundum.

İtiraf, ikrar ve takdir etmek gerekir ki; devletin eski soğuk yüzü gitmiş ve her düzeydeki çiftçi ve üreticinin taleplerine ilgi gösteren, anlamaya ve çözüm üretmeye çalışan bir kadro gördüm.

Karşılaşılan sorun ve çözüm yolları gibi konulardaki bütün açıklamalarımı sonuna kadar dinlediler, vermeleri gereken bilgi ve belgeleri verdiler, zaten var olan çözümleri gösterdiler, hâlen sorun olduğu belli olan konularda çözüm üretmek için kendi notlarını aldılar, kendileri dışındaki konularda ilgili kurumlarla sözlü ve yazılı ortamlarda birçok defa girişimlerde bulundular.

Sonuçta anlaşıldı ki; leonardit ve humikasit ve diğer toprak düzenleyici ve organik kökenli maddelerin üretim ve pazarlama konusundaki kanunî ve malî sorunların temelinde,   Hazine ve Maliye Bakanlığı ile Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı mevzuatındaki engeller ve yetersizlikler bulunmaktadır.

Tarım ve Orman Bakanlığı yetkililerinin, mevzuatta düzenleme yapılmasına yönelik izahlarına rağmen, Hazine ve Maliye Bakanlığı yetkililerinin anlaşılmaz şekilde direndiği, konuyu Bakan dâhil üst idarelere dahi taşıyıp fikir ve kararlarını almadığı görülmektedir.

Devletin her türlü üretim ve verimin artması, çiftçinin gelir düzeyinin artması, toprak-su-çevrenin korunması, ... için çırpındığı bu günümüzde, bütün bilimsel ve istatiksel ispata rağmen; hiçbir haklı, malî ve teknik sebebi olmayan “mevzuatta düzenleme yapılmamasına yönelik dokuz kusurlu hareketin dokuzunu da ihtiva eden bu direnme ve kastî faul”, haklı olarak bizzat başka düşüncelerin oluşmasına ve kafaya soru işaretlerinin üşüşmesine neden olacaktadır.

Buna rağmen, bundan sonraki süreçte; hem Tarım ve Orman Bakanlığı yetkililerinin hem de şahsımızın girişimleri sonucu, konunun diğer ilgili kurumlar tarafından daha iyi anlaşılacağı ve söz konusu direnmenin ortadan kalkacağına ve büyük bir iştiyakla mevzuatta düzenleme yapılacağına da inancımız tamdır.

Bu konuda en yakın destekçim olan emekli general Kâzım DALKIRAN; gereken ilgiyi ve hassasiyeti gösteren Tarım ve Orman Bakanlığı Bitkisel Üretim Genel Müdürü Mehmet HASDEMİR, Genel Müdür Yardımcısı Uğur ERDEM, Daire Başkanı Ayhan GÜNERİ ve tarımsal verilerin temin edilmesi ve yorumlanmasındaki katkısı vesilesiyle Strateji Geliştirme Başkanlığı'ndan Ufuk ERDEM'e özellikle teşekkür etmek isterim.

Bu konuda ayrıca; Bakan ve Bakan Yardımcısı düzeyinde de ilgi başladığını ve leonardit vb. organik kökenli maddelerin tarıma kazandırılması amacıyla harekete geçtiğini de öğrenmiş bulunmaktayım.