Hiçte iyi karşılanmadım. 19 Nisan 1938 Kırşehir depreminden sonra köyden göçüp Keskin'in yerlisi olmuş referans gösterdiğim akrabalarıma, bir zamanlar Ortaokulunda okuduğum TAŞMEKTEP anılarıma rağmen, umutlarım sönük, beklentilerim cılız kaldı.

Keskin Karıştıran Kilisesinin ilçenin Kuzeyindeki Karıştıran dağının ilçeye yüzü dönük Güney yamacında olduğunu biliyordum. Ancak aradan geçen uzun yıllar belleğimin yollarını aşındırıp  tozlandırmıştı...

Yol üstünde sorma gereği duyduğum kişilerden olumlu bir cevap alamadım. Kimi ilgisiz, işinde gücünde kimi ise:

"A, Keskin'de kilisede mi varmış?" diyecek kadar bilgisizdi(!)

Hafızamın yönlendirdiği doğrultuda ilçenin ortasından geçip dağın Güney yamacına doğru boz bir çizgi şeklinde uzayan yolu takip ederek kilise harabesine ulaştım.

Dışardan bakıldığında tel örgüsüyle, bekçisiyle koruma altına alınmış kilise kalıntısı küçük, ancak bakımsız çevre alanı oldukça büyüktü.

Alanın olduğu bölge ağaçlarla donatılmış, içine  kamelyalar, küçük havuzlar yapılarak mesire yeri haline getirilmişti.

Uzun süredir mesire alanı olma özelliğine bile kapalı olmasından dolayı,( Bekçinin anlattığına göre) mesire yerleri sararmış yaban otlarları ile kaplı, bakımsız, ilgisizliğe terk edilmiş bir görünümdeydi(!)

Bekçiye sadece kilise kalıntısının fotoğrafını çekip, kilise hakkında bilgi alacağımızı, yabancı olmadığımızı Keskin'de tanıdıklarımızın isimlerini söyleyerek kapıyı açtırdık...

Fotoğraflar çektim, tarihi hakkında ne bir plaket, ne bir yazılı broşür ne de bir anekdot bulabildim. Sizlere aktaracağım bilgim, ziyaret öncesi İnternet üzerindeki çalışmalarım düzeyinde kaldı...

*KARIŞTIRAN KİLİSESİ

KIRIKKALE-KESKİN*

"19. Yüzyılın ikinci yarısında yapılmış olan Keskin Ortodoks Kilisesi Karıştıran mevkii'ndedir. Geç dönem Ortodoks kilisesindendir. Kilise dört sütünlu  kapalı Yunan Haçı planında yapılmıştır. Bugün yapının üst sistemi çökmüş, doğu duvarı tamamen diğer duvarları ise kısmen yıkılmıştır. Kilise Keskin merkezinde yaşamış olan Ermeni ve Rumların ibadetlerini yaptıkları Ortodoks Kilisesi olarak bilinmektedir. Kilisenin bulunduğu alan yazın vatandaşların mesire yeri olarak kullandıkları alan olduğundan söz konusu yer, kiliseyle birlikte doğal sit özelliği göstermektedir. Tüm bu alanlar: 2863 ve 3386 yasalar gereğince tescil altına alınmıştır.

(Türkiye Kültür Portalı)

Fotoğraf çekerken idare binasından olmalı bir kadın bize "fazla uzattığımızı (!) ima ederken bekçiye bizi dışarı çıkarıp bahçe kapısını tekrar sürgülemesini söyledi"

Biz dışarı çıktık(!)

Balkanlarda, Arap coğrafyasında; Türk tarihinin izlerinin silinmesi, camilerin, mescitlerin, yatırların talan edilmesi nasıl ki, oralarda bir zamanlar Türklerin yaşadığı gerçeğini değiştiremiyorsa;

Türkiye toprakların'da da bir zamanlar Hititler gibi, Finikeliler gibi  Lidyalılar gibi, Etiler (Akalar) gibi, Romalılar, Bizanslar gibi, azınlıklar dediğimiz, Ermenilerin, Rumların yaşadığı gerçeğini değiştiremezsiniz(!)

Tarihi eserler; kültür mirasıdır, insanlığın ortak değerlerdir. Onları koruyup gelecek nesillere aktarmak ise insanlık görevidir.

Bu tür eserler saklanarak, yasaklanarak değil; gün yüzüne çıkarılarak insanlık hizmetine sunulmuş olur...

Saygılarımla...

*KESKİN KARIŞTIRAN KİLİSESİ

Fotoğraflar: Cemal Kayı