Türkiye’nin aktif deprem kuşaklarından birinde yer alması, yapıların gerektiği gibi denetlenmemesi ve bu nedenle sık sık yüksek miktarda can ve mal kaybı yaşanması, yapı denetleme işinin daha ciddiye alınması gerektiğini ortaya koymuştur. Denetimsizlikten doğan aksaklıkları gidermek, sorumlularını cezalandırmak ve mağdur durumdakilerin kayıplarını hukuki yollarla karşılayabilmek için yeni bir yasal düzenleme yapılmış ve 2001 yılında 4708 sayılı kanun yürürlüğe girmiştir. Böylece, ülkemizde inşa edilecek her cins yapı, Denetim Kuruluşları’nın denetimine tabi tutulmaya başlanmıştır. 
Yapı denetim firmaları, yasanın belirttiği çok sayıda şartı yerine getirebilen, geniş bir teknik kadroya sahip ve bunların sonucunda Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’ndan bu işi yapmak üzere izin belgesi almaya hak kazanan kuruluşlardır. Tüzel kişiliğe sahiptirler ve yalnızca yapı denetim işiyle uğraşırlar. Yapı Denetim Kuruluşları Nelerden Sorumlu? Yapı denetim kurumu ciddi anlamda büyük sorumluluklara sahiptir. Yapının, ruhsatına ve bunun eklerine, teknik, sanat ve sağlık kurallarına aykırı, eksik, hatalı ve kusurlu yapılmış olması yüzünden ortaya çıkan yapı hasarlarından dolayı, yapı sahibine ve ilgili idareye karşı, kusuru oranında sorumluluk taşırlar. Sorumluluk süreleri, yapı kullanma izninin alınma tarihinden başlar. Yapının taşıyıcı sistemiyle ilgili alanlarda 15 yıl, diğer kısımlarda ise 2 sene boyunca devam eder. Yapı Denetim Ne Avantajlar Sağlıyor? 
Yapı Denetim Sistemi, hem yaşam kalitemiz hem güvenliğimiz açısından son derece önemli avantajları beraberinde getirmektedir. Bunlardan en başta geleni can ve mal güvenliğimizin eskisine göre çok daha etkin biçimde sağlanmasıdır. Yapı Denetim Sistemi sayesinde, yeni projeler ve yapılar çağdaş standartları ve kuralları temel alarak hazırlanır ve inşa edilir. Kontrolsüz ve standart dışı yapılaşmanın önüne geçilir. Denetimler gerektiği gibi ve kurallara uygun biçimde gerçekleştirilir. Yapılarda kullanılan malzemeye ek olarak, proje çizimlerinden şantiyede yapılan çalışmalara kadar bütün işçilik de kanunlarda belirtilen standartlara uygunluk açısından denetlenir. 
Yapı Denetim Sistemi, yapılarda ortaya çıkan hasarlar nedeniyle zarara uğramış insanların haklarını da korur, ortaya çıkabilecek zararın tazminini sağlar. 4708 Sayılı Kanun hükümlerinin uygulanması sırasında, yapı denetim kuruluşunun icrai veya ihmali davranışla görevini kötüye kullanan ortakları, yöneticileri, mimar ve mühendisleri, yapı müteahhidi, proje müellifi gerçek kişiler ile laboratuvar görevlileri, 6 aydan 3 yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır. (4708 YDHK Madde 9) Yapı ruhsatiyesi alınmadan veya ruhsata aykırı olarak bina yapan veya yaptıran kişi, bir yıldan beş yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır. (5237 TCK Madde-184/3) Yapı denetim kuruluşunun ortak ve yöneticileri, mimar ve mühendisleri ile laboratuvar görevlileri bu Kanun hükümleri çerçevesinde yapmaları gereken denetimi yapmadıkları hâlde yapmış gibi veya yapmalarına rağmen gerçeğe aykırı olarak belge düzenlemeleri hâlinde Türk Ceza Kanununun resmi belgede sahtecilik suçuna ilişkin hükümlerine göre cezalandırılır. (4708 YDHK Madde 9) Proje ve ilgili mevzuata aykırı uygulamaları en geç 3 işgünü içinde yüklenici ve ilgili idareye noter veya iadeli taahhütlü posta yoluyla bildirmek zorundadırlar.
Yardımcı kontrol elemanları, tutanak imzaladığı veya aykırılığın 3 iş günü içinde ilgili idareye bildirmediği malzeme, uygulamanın proje ve ilgili mevzuata uygunluğunu onaylamış sayılacaklarını unutmamalıdır. Daha önceleri müteahhitlik yapanlardan bazıları yapı denetimciliğe başladılar. Dürüst iş yapanlara sözümüz yok. Ancak; görevlerini kötüye kullanmayı alışkanlık haline getiren, kendini hayırsever olarak tanıtmak sevdasını taşıyan yapı denetimcilerden birinin üç defa yapı denetim şirketi kapatılmıştır. Başkasının adıyla açtığı yeni şirketiyle de bildiğini okumaya devam etmektedir. Yukarıda belirtilen yapı denetimin görevlerine göre hareket etmesi gerekirken; müteahhidin ve inşaatın seyrini takip etmemiştir. Bizlerden hak etmediği paralar istemesi ve şahsi husumeti yüzünden üç buçuk yıldan fazla bir zamandır iskan ruhsatını bizlere vermemek için Belediye ile birlikte görevlerini kötüye kullanmaya devam etmektedirler. 
Binamızın bütün eksikliklerini tamamlamamıza rağmen gerekli işlem ve evraklardan kaçan yapı denetimcilerin zararlarından başka bir şey göremiyoruz. Yapı denetim birilerine para kazandırma kurumu olmamalıdır. Bunlara ödenecek paralar, müteahhitlere ve daire sahiplerine yüklenmektedir. Yapı denetimcilerin görevlerini Çevre ve şehircilik müdürlükleri ve belediyeler iş sıkı tutulursa yapılabilirler. Defalarca bu dertleri, hataları, ihlalleri basında dile getirdim. Yetkililere ve siyasilere problemleri aktardım. Bu güne kadar da bir sonuç alamadım. Eğer apartman sakinleri olarak bizler haksız isek; gerekenler yapılsın. Herkes, Hakkın ve halkın huzurunda mutlaka hesap verecektir.