Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi ile birlikte idari yapımıza da yeni kurumlar ve kavramlar girmiş oldu. Bunlardan en önemlilerinden birisi de Strateji ve Bütçe Başkanlığı’nın kurulması diyebiliriz.

Bu kurum anladığımız kadarıyla eski Devlet Planlama Teşkilatı ile Maliye Bakanlığının Bütçe ve Mali Kontrol Genel Müdürlüğünün birleşiminden oluşturuldu ve kalkınma planı ile bütçe işlemlerinin tek merkezden yönetilmesi sağlandı. Bu sayede, hükümet olmanın en önemli fonksiyonu olan bütçeyi, yatırım ve cari olarak ayrı ayrı yönetmek yerine tek elden kullanma yetkisi en yetkili makama bağlanmış oldu.

Bütçelerin hazırlanması ve uygulanması ile ilgili akademide çeşitli tanımlar yapılmaktadır. Ülkemizde de adı sürekli değişmekle birlikte yöntemi hiç değişmeden yürütülen kötü bir bütçe yapma süreci işlemektedir.

Ülkenin gündeminin bütçe ile meşgul olduğu dönemlerde meclis konuşmalarını dinlerseniz aslında kimsenin sunulan bütçe rakamları ile ilgilenmediğini görürsünüz. Genelde bütçe dışında her konu, sanki bütçeyle ilgiliymiş gibi ortaya konularak gündemin öneminden yararlanıp büyük bir gürültüyle gündeme getirilir. Sonuçta da bürokrasinin hazırladığı bütçe, siyasi aşamalara takılmadan geçmiş olur.

Yeni dönemde gayet olumlu bir atama yapılarak bu konuda önemli bir birikimi olan Cevdet YILMAZ Cumhurbaşkanı Yardımcılığına getirildi. Yetkinliği dolayısıyla bütçe yönetiminin ve diğer mali işlerin koordinasyonunun buradan yürütüleceğini tahmin ediliyor.

Bu aşamada ülkemizin yapması gereken yeni bir şey “sıfır temelli bütçe” yapma denemesi olabilir. Yani daha önceki bütçeler yok sayılarak ilk defa bir bütçe yapılıyor gibi tüm idari yapılar ve harcamalar en ince detaya kadar gözden geçirilir.

Bütçeler bürokratlara bırakılamayacak kadar önemli yönetim araçlarıdır. Bu nedenle kalkınma planındaki sektörler de yeniden belirlenmek şartıyla akademisyenlerle bir araya gelinerek kapsamlı değerlendirmeler yapılmalıdır. Kamu kaynağı ile ayakta duran üniversitelerimizden öncelikle kamunun kendisinin yararlandığını göstermesi gerekmektedir.

Bütçe konusunda oldukça bilgili olan Sayın Cevdet Yılmaz’ın tüm idari yapıyı gözden geçirmesi yeni dönemin en büyük yapısal dönüşümüne başlangıç edebilir. Bunun devamında birçok idare kapatılır veya birleştirilir. Birisine yapılan fazla kaynak tahsisi, ihtiyaç duyan başka bir idareye verilebilir. Bir idarede atıl duran taşınmazlar veya insan kaynağı bir diğerine devredilebilir.

Aksi durumda eskiden olduğu gibi bir önceki yıl bütçe rakamı belli bir artış oranı uygulanarak bütçeler hazırlanır ve aynı tas aynı hamam işler devam eder.

Sonuç olarak, doğru yapılan bir bütçe sonucunda kaynaklarını etkin ve verimli kullanan bir ülke kendi problemlerini çözebilir, refaha ulaşabilir. Tüm gözlerin orta vadeli plan (OVP) açıklanmasında olduğu bu günlerde, bütçenin önemli bir mali araç olacağı vurgusu yapılarak hepimizin hak sahibi olduğumuz ülke bütçesine çeki düzen verilebilir.